توضیحات وزارت میراثفرهنگی درباره ثبت ورزش زورخانهای به نام جمهوری آذربایجان: ایران ورزش زورخانهای را ۱۲ سال پیش ثبت کرد
تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۲۳۰۳۶
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی وزارت میراثفرهنگی،گردشگری و صنایعدستی گفت:ثبت پروندهای از سوی جمهوریآذربایجان نزدیک به عنوان و موضوع آیین پهلوانی و زورخانهای که ایران در سال ٢٠١٠ در فهرست میراثفرهنگی ناملموس جهانی یونسکو ثبت کرده، خللی به پرونده ایران وارد نمیکند.
به گزارش روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، مصطفی پورعلی اظهار داشت: ایران ، آیین پهلوانی و زورخانهای را به طور رسمی در سال ۸۹( سال ٢٠١٠ ) در فهرست میراثفرهنگی ناملموس جهانی یونسکو ثبت کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«اینکه جمهوری آذربایجان پروندهای نزدیک به عنوان و موضوع پرونده ایران را ثبت کرده است، از منظر کنوانسیون یونسکو در حوزه میراث فرهنگی ناملموس نه تنها خللی به پرونده ایران وارد نمیکند، بلکه بر ترویج بیشتر این عنصر فرهنگی ناملموس تاکید دارد»
پورعلی تاکید کرد: پرونده آذربایجان ملی است. طبق ضوابط یونسکو هر کشوری می تواند عناصر فرهنگی ناملموس خود را ثبت کند و این تعارضی با عناصر دیگر کشورها ندارد. کشتی پهلوانی و آیینهای زورخانهای که فدراسیون بینالمللی آن هم در تهران مستقر است، در گستره کشورهای کثیری ظهور و بروز دارد. این جای افتخار است که یک داشته فرهنگی ایران در چنین گسترهای زنده است. برای مثال ازبکستان هم میتواند در سال آتی چنین کاری را انجام دهد. به هرحال این کشورها همه دارای کشتی و آیین های پهلوانی هستند.
وی با بیان اینکه باید تاکید شود که میراث ناملموس زنده است و متعلق به همه مردمی است که از آن استفاده میکنند. ثبت یک عنصر در فهرست میراث جهانی ناملموس برای هیچ کشوری ایجاد مالکیت نمیکند. پس آذربایجان با ثبت فرهنگ پهلوانی مالک آن عنصر نخواهد شد، اظهارداشت: از منظر یونسکو در حوزه ثبت میراث ناملموس جهانی خاستگاه اهمیتی ندارد. اثبات اینکه یک عنصر در ابتدا در کدام کشور خلق و بعدها به کشور دیگری منتقل شده، از دید یونسکو هیچ حقوق و امتیازی برای کشور مبدا ندارد. چون میراث ناملموس توسط حاملان و مجریان به هر نقطه دنیا حرکت میکند و همه کشورها میتوانند میراث ناملموسی که در کشورشان زنده است را ثبت کنند.
پورعلی گفت: کشورها میتوانند میراث ناملموسشان را هم بهصورت مستقل و هم بهصورت مشترک ثبت کنند. هرچند که یونسکو کشورها را به تدوین پرونده مشترک تشویق میکند. ولی الزامی وجود ندارد که برای مثال جمهوری آذربایجان به پرونده ایران ملحق شود.
در هفدهمین نشست کمیته بینالدوَل پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از هفتم تا دوازدهم آذرماه، فرهنگ پهلوانی: بازیهای سنتی زورخانهای، ورزش و کشتی به نام جمهوری آذربایجان به صورت پرونده ای مستقل در یونسکو ثبت شد که با اعتراض و واکنشهای بسیاری از اساتید و کارشناسان میراث فرهنگی مواجه شده است.
در این دوره ایران موفق شد از میان 6 پرونده ارائه شده، ۴ پرونده مشترک یا چندملیتی یلدا/ چله (در همکاری با افغانستان)، هنرساختن و نواختن عود (مشترک با سوریه)، سوزندوزی ترکمن/ ترکمندوزی (مشترک با ترکمنستان) و پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی (مشترک با افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) را در فهرست جهانی یونسکو ثبت کند و طرح و بررسی دو پرونده هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، جشن مهرگان (مشترک با تاجیکستان) به دوره بعد موکول شد.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: میراث فرهنگی ناملموس جمهوری آذربایجان میراث ناملموس پرونده ایران زورخانه ای یونسکو ثبت پرونده ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۲۳۰۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آنسوی تاریخ نصفجهان به روایت میراث ناملموس
نصف جهان مینامندش و به فراخور همین نام، در دل خود میراثی به عظمت نیمی از جهان جای داده است؛ شاید بسیاری از جهانیان، این نیمه جهان را تنها به شگفتانههای معماری آن بشناسند اما باید گفت که تاریخ این دیار در کوچه پس کوچههای آن نیز هویدا است و میراث ناملموسش میراثی عظیم برای اثبات شگفتی مردمان است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، نصف جهان مینامندش و به فراخور همین نام و عظمت، در دل خود میراثی به عظمت نیمی از جهان جای داده است؛ شاید بسیاری از جهانیان اصفهان، این نیمه جهان را تنها به شگفتانههای معماری و بناهای آن از جمله میدان امام (ره)، پل خواجو، سی و سه پل، منارجنبان و چهلستون بشناسند اما باید گفت که تاریخ این دیار در کوچه پس کوچههای آن نیز هویدا است و میراث ناملموسی که نسل به نسل و سینه به سینه، منتقل شده خود میراثی عظیم برای اثبات شگفتی مردمان است.
فهرست میراث ناملموس ثبت ملی دیار نصفجهان، فهرستی بلند بالا است و زمانی که نگاهی به آن میاندازیم شاید در کنار نامهای آشنا، حتی تعدادی از نامهایش نیز ناآشنا باشد و در ادامه مروری بر تعدادی از آنها خواهیم داشت:
مهارت پخت بریانیواژه بریانی، در دستور زبان صفت نسبی است و در اصفهان این واژه به مکان و مغازه طبخ و فروش بریانی گفته میشود؛ و پسوند «یای» نسبت به صفت به جای اسم چسبیدهاست؛ بنابراین نام خود غذا بریان است نه بریانی؛ در اقصی نقاط جهان به گونههای مختلف غذا، بریان گفته میشده و البته بیشتر، آن را به شکل مرکب به کاری میبردند، مانند بریان پلو، بریان غاز، بریان مرغ پروازی، این ترکیبات را میتوان در رسالههای کهن آشپزی ایرانی یافت. هماکنون نیز در بسیاری از نقاط دنیا، غذاهایی با نام «بریانی» طبخ میشود که به کل، با آنچه در اصفهان بریان نامیده میشود، متفاوت است مانند بریانی هندی، بریانی، برمهای، بریانی خانگی بنگلادشی، بریانی سریلانکایی، بریانی عراقی و بریانی سندی.
در ادبیات کهن فارسی نیز شواهد فراوانی از واژه «بریانی» وجود دارد که چه به صورت صفت برای غذایی دیگر چه به صورت نام خاص غذایی قدیمی، در معنای گوشت پخته همراه برنج و مخلفات دیگر استفاده میشدهاست؛ آنچه از شواهد متون ادبی و تاریخی برمیآید، آن است که بریان اصفهان، مشمول هیچکدام از عنوانها فوق نیست و غذای ویژه است که نمیتواند بیش از چهارصد سال، قدمت داشته باشد بنابراین نه آنان که نوشتهاند سابقه بریان به روزگار زرتشت میرسد، شاهد دقیقی برای اثبات آن دارند و نه آنان که قدمت آن را بیش از ۱۸۰ سال قبل از اتمام قاجار نمیدانند، از متون صفوی درباره بریان خبری دارند.
بسیاری از سیاحانی که در روزگار صفویه از اصفهان دیدن کردهاند، وصفی نیز از بریان اصفهان داشتهاند؛ تاورنیه که مشاهدات خود را بین سالهای ۱۶۳۲ تا ۱۶۶۸ میلادی از ایران نوشتهاست، در سفرنامه خود مینویسد:
«ایرانیان گوشت را فقط در تنور، کباب مینمایند و تنور آنها امروزی خیلی فرق دارد و تنور ایرانی، گودالی است به عرض و طول دو پا و نیم، و عمق پنج الی شش پا در زمین حفر میکنند و با کمی هیزم و تیغ گون، گرم میکنند. سوخت دیگری هم دارند که عبارت است از سرگین چهارپایان که به خاکی آمیخته، به دیوار میزنند که خشک شود. بعد آن را روی هم انبار کرده، موقع سوزاندن تنور یا سوخت دیگر استفاده میکنند. گوسفند را آماده کرده و خرد نکرده در تنور میآویزند و در کف تنور هم دیگی پر از برنج میگذارند که با حرارت تنور و چربی که از آن میچکد، پخته میشود.»
فیروزهکوبیهنر فیروزهکوبی تلفیقی از مس و سنگ فیروزه است که برای تزئین جواهرات، گلدان، شمعدان، بشقاب و ظروف مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و علاوه بر ارزش هنری و زیبایی از نظر مادی هم دارای ارزش قابل توجهی ست؛ قدمت این هنر زیاد نیست و به حدوداً ۶۰ یا ۷۰ سال قبل باز میگردد و از جمله معدود صنایع دستی است که پیشینهی طولانی ندارد. و امروزه مهمترین و اصلی ترین مرکز تولیدات فیروزهکوبی، مانند بسیاری از صنایع دستی دیگر، شهر اصفهان است.
در تولید محصولات فیروزهکوبی بستر و زمینه کار نقش مهمی دارد و بی عیب و نقص بودن آن به اندازه درست نشاندن فیروزهها حائز اهمیت است و باید به درستی انجام شود در غیر این صورت ممکن است در حین انجام مراحل مختلف دچار آسیب شود؛ فلز مورد استفاده باید در همه قسمتها یکدست و دارای ضخامت یکسان باشد و قسمتهایی که قطعات فیروزه قرار میگیرند باید حدود ۲ تا ۳ میلیمتر پایینتر از بقیه قسمتها باشد.
آئینهای ازدواج در اصفهانمراسم عروسی در سطح استان اصفهان با آداب و شکوه خاصی برگزار میشده که به مرور زمان، بخش عمدهای از مراحل آن تحت تأثیر زندگی مدرن شهری قرار گرفته و به فراموشی سپرده شده است ولی هنوز هم در بیشتر روستاهای استان، برگزاری این مراسم تا حدودی به شکل سابق صورت میگیرد که در اینجا چگونگی برگزاری آن توضیح داده میشود:
آغاز مراسم عروسی معمولاً با خواستگاری است و اگر والدین دختر موافقت خود را اعلام کنند، داماد در شبی خوش یمن خوانچه به خانه عروس میفرستد و این خوانچه از شیرینی، یک جلد قرآن، آئینه، سبزی، شربت، حنا، هل، میخک، دارچین، نمک، کندر، تخم مرغ، شانه، اسفند و ابریشم هفت رنگ است. این شکل از مراسم بیشتر از جندق مشاهده میشود؛ پس از مذاکرات طولانی بین نماینده و پدر داماد، شرایط و زمان عقد تعیین میشود و مادر عروس، همان روز، خدمتکاری به خانه داماد میفرستد که اندازه طاقچه ها و پنجرهها را برای دوختن پرده و اندازه اتاقها را برای خرید قالی بگیرد. زنان خانواده برای روز خیاطی لباس عروس دعوت میشوند. در روز موعود، دو یا سه زن از خانواده داماد که اهل خیاطی هستند، به خانه عروس میروند و سه یا چهار نوع پارچه همراه میبرند
هنگام بردن خوانچه کسی پیشاپیش گروه قصیدهای در مدح ائمه اطهار میخواند و بقیه صلوات میفرستند. و وارد خانه عروس میشوندو پس از مذاکرات طولانی بین نماینده و پدر داماد، شرایط و زمان عقد تعیین میشود؛ مادر عروس، همان روز، خدمتکاری به خانه داماد میفرستد که اندازه طاقچهها و پنجرهها را برای دوختن پرده و اندازه اتاقها را برای خرید قالی بگیرد. زنان خانواده برای روز خیاطی لباس عروس دعوت میشوند و در روز موعود، دو یا سه زن از خانواده داماد که اهل خیاطی هستند، به خانه عروس میروند و سه یا چهار نوع پارچه همراه میبرند؛ پس از آنکه اندازه لباس عروس تعیین شد، خیاطی آغاز میشود و در روز عقد نیز پدر داماد مقداری نقل و نبات میخرد و آن را برای مصرف در جشن عروسی به پدر عروس هدیه میدهد و زنی با سوزن خیاطی ابریشم هفت رنگ را به سر عروس و داماد میکشد یعنی آنها را به هم میدوزد تا پیوند آنها ابدی شود.
گرهچینی چوبهنر گره کاری یا گره سازی در کار درودگری و نجاری به صورت ساده یعنی تنها با پیوستن آلتها یا به صورت ترکیب یافته از آلت و لقط انجام میگرفته و از قرن پنجم به بعد این گونه هنر درودگری در بناهای گوناگون مذهبی و کاخها و سراهای بزرگ به چشم میخورد و حد اعلای ریزه کاری و ظرافت این هنر در پنجرهها و ارسیها و دربهای چوبی سنتی، توأم با به کار بردن شیشههای رنگی بسیار کوچک انجام پذیرفته است.
آغاز گرهسازی یا گرهچینی سنتی را به دوران سلجوقی، همزمان با استفاده و خلق انواع نقوش هندسی و گره نسبت میدهند و گره مجموعهای از اشکال مختلف غالباً هندسی است که به طور هماهنگ در یک کادر مشخص در کنار هم قرار گرفته باشد در گرهسازی به حالتی که هوا و نور از بین آلتها عبور کند، گره چینی مشبک میگویند و از رشتههای زیر مجموعه گرهسازی (گرهچینی) میتوان به گره چینی شیشه دار اشاره کرد که در آن بین آلات به جای لقط، شیشه رنگی نصب میشود و بهترین چوب مورد استفاده در گره سازی به خصوص در شهرهای غیر مرطوب مانند اصفهان چوب چنار است که دارای بافتی منسجم و با مقاومت بالا است، غیر از چوب چنار از چوب نراد، نارنج، گردو، گلابی و عناب نیز میتوان استفاده کرد و از سویی از این هنر در ساخت دربهای چوبی در شهرهای سنتی و مذهبی مثل اصفهان جهت استفاده در مساجد و تکیهها به کار میرود.
مینای نقاشییکی از صنایع دستی زیبای ایران «مینای نقاشی» نام دارد؛ مینا سازی عبارت است از نقاشی و تزئین فلزات مختلف از قبیل طلا، نقره، مس، برنز، برنج، آهن و فولاد با رنگهای لعابی که در حرارت پخته و ثابت میشوند.
در فرهنگ معین چنین آمده است، مینا مادهای است از لعاب شیشهای یا شفاف که آن را روی کاشی و فلزات برای نقش و نگار به کار میبرند و ترکیبی است از لاجورد و طلا و غیره که با رنگهای لعابدار مخصوص، نقاشی و تزئین شده و این رنگها بر روی آن، در درجات بسیار زیاد در حرارت ثابت میگردند؛ پس از ساختن لعاب سفید (که معمولاً با سرب، قلع، بلور، ریگ چخماق ساخته میشود)، فلز را داخل آن فرو برده و بیرون میآورند و به داخل کوره میبرند و ۷۵۰ درجه سانتی گراد حرارت میدهند. این عمل را سه بار انجام میدهند تا لعاب به صورت چینی روی فلز را بپوشاند. پس از آن مرحله طراحی و رنگ آمیزی میرسد. طراحی به دو صورت انجام میشود. یا با مداد روی ظرف لعاب خورده را طراحی و سپس با لعاب های رنگی نقاشی میکنند یا طرح را روی کاغذ کشیده و طرح را با سوزن سوراخ سوراخ میکنند (اصطلاحاً طرح را سوزنی میکنند) و کاغذ را روی ظرف لعابی قرار داده و گرده ذغال روی آن میکشند تا طرح روی ظرف منتقل شود و رنگ آمیزی آغاز میگردد. در مینای نقاشی بیشتر از روش دوم برای انتقال طرح استفاده میشود. پس از رنگ آمیزی و نقاشی، ظرف برای بار چهارم به کوره برده میشود تا رنگها تثبیت شوند
کاشی هفترنگکاشی هفت رنگ اصفهان از جهات مختلفی دارای اهمیت است و مزایای فراوانی دارد و از جمله مزایای انتخاب این محصول میتوان به این مطلب اشاره کرد که معمولاً کاشی اصفهان دارای جنس و استحکام بسیار بالایی بوده و همچنین در مقابل ضربه و شکستگی مقاومت خوبی از خود نشان میدهد و همین جهت امروزه به وفور از آن در مراکز مختلف از جمله برای کاشی و سرامیک آشپزخانه و همچنین در محیطهای داخلی منزل استفاده شده که باعث جلب رضایت مصرف کنندگان شده است.
از دیگر مزایای استفاده از کاشی هفت رنگ است که معمولاً این کاشیها دارای جنس و کیفیت بسیار بالایی هستند که میتوان از آنها برای طراحی استخر و همچنین دیگر قسمتهای داخلی منازل از جمله سرویس استفاده کنند؛ یکی دیگر از مزیتهای اصلی استفاده از این محصولات معمولاً میباشد که در عین کیفیت بالا دارای قیمتهای مناسب و ارزان بوده که به همین جهت میخواهند و طرفداران بیشماری در بازار هستند و محبوبیت ویژهای در بین استفاده کنندگان دارند و به وفور توسط آنها تهیه میشوند.
مهارت و پخت پولک و نباتپولکی یکی از محصولات جانبی نبات است، که بیش از ۳۰۰ سال در اصفهان قدمت دارد؛ در سالهای دور کارگاههای نباتسازی به تولید پولکی نیز میپرداختند، اما امروزه بسیاری از کارگاههای جدید به طور مستقل تنها پولکی تولید میکنند و روشهای سنتی و قدیمی جای خود را به دستگاههای مدرن داده است.
پولکی در واقع شیره به جامانده از فرآیند تولید نبات در کارگاههای نباتسازی است که پس از تبلور بلورهای نبات و تولید آن، هرآنچه از شیره باقی بماند کمی سرکه به آن میافزایند تا از رسوب و شکرک زدن پولکی جلوگیری کنند؛ به این ترتیب سطحی شفاف و شیشهای تولید میشود و پس از آن دوباره این شیره را جوشانده و دمای آن را تا ۱۷۰ درجه سانتیگراد افزایش میدهند. سپس ماده حاصل شده را بر روی سطحی صاف و بزرگ پهن میکنند؛ در این بخش پودر نارگیل یا ساییده لیمو عمانی یا دیگر مواد طعم دهنده را به آن اضافه کرده و ترکیب به دست آمده را ورز میدهند تا به شکل خمیری در آید؛ قبل از اینکه خمیر شکل گرفته کاملاً سفت و خشک شود آن را از زیر دستگاهی که غلتک هایی با نقوش دایره دارد، عبور میدهند. بدین ترتیب قطعات کوچک و نازک دایره شکل (پولکی) شکل میگیرد.
در اصفهان، انواع پولکی با طعمها و رنگهای مختلف تولید میشود که از جمله معروفترین آنها میتوان به پولکی زعفرانی، پسته ای، لیمو عمانی، کنجدی، نارگیلی، نعنایی، عسلی، و کاکائویی اشاره کرد /
.
کد خبر 747353